Pradhan Mantri Jan-Dhan Yojana 2024 प्रधानमंत्री जन-धन योजना (PMJDY) भारतातील प्रत्येक कुटुंबाला बँकिंग सेवांमध्ये समाविष्ट करण्याच्या उद्देशाने राबवली जात आहे. 15 ऑगस्ट 2014 रोजी जाहीर झालेली ही योजना 28 ऑगस्ट 2014 रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या हस्ते अधिकृतपणे सुरू करण्यात आली. PMJDY हे एक महत्त्वाकांक्षी मिशन असून देशातील प्रत्येक कुटुंबाचे बँक खाते उघडून आर्थिक साक्षरता आणि सुरक्षा प्रदान करणे यावर भर देते.
योजनेचे प्रमुख उद्दिष्टे:
- प्रत्येक कुटुंबासाठी एक बँक खाते उघडणे आणि शून्य शिल्लक ठेवण्याची सुविधा देणे.
- ग्रामीण आणि शहरी भागातील बँकिंग सेवांचा विस्तार करून सर्वसमावेशक आर्थिक व्यवस्थेचा प्रचार करणे.
- सरकारी योजनांचे लाभ थेट बँक खात्यात हस्तांतरित करून आर्थिक व्यवहारांतील पारदर्शकता वाढवणे.
- प्रत्येक खातेदाराला रुपे डेबिट कार्ड देणे आणि त्यावर रु. 1 लाखाचा अपघात विमा प्रदान करणे.
- 6 महिन्यांच्या समाधानकारक ऑपरेशननंतर रु. 5000 ओव्हरड्राफ्ट सुविधा उपलब्ध करून देणे.
हेही वाचा :-
प्रधानमंत्री जन-धन योजनेची टप्प्यावारी अंमलबजावणी:
पहिला टप्पा (15 ऑगस्ट 2014 ते 14 ऑगस्ट 2015):
- प्रत्येक नागरिकाला बँकिंग सेवा उपलब्ध करून देणे.
- रुपे डेबिट कार्ड व रु. 1 लाखाचा अपघात विमा संरक्षण देणे.
- आर्थिक साक्षरता वाढवण्यासाठी वित्तीय साक्षरता कार्यक्रम राबवणे.
- 5000 रुपयांचा ओव्हरड्राफ्ट मिळवण्यासाठी किमान 6 महिने खाते सुरळीत चालवणे आवश्यक.
दुसरा टप्पा (15 ऑगस्ट 2015 ते 15 ऑगस्ट 2018):
- क्रेडिट गॅरंटी फंड स्थापन करून ओव्हरड्राफ्टवरील जोखमींचे संरक्षण करणे.
- डोंगराळ, आदिवासी आणि दुर्गम भागांमध्ये बँकिंग सेवा पोहोचवणे.
- सूक्ष्म विमा आणि पेन्शन योजना उपलब्ध करून देणे.
- कुटुंबातील इतर प्रौढ सदस्यांनाही खात्यात समाविष्ट करणे.
PMJDY खात्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे:
- आधार कार्ड:
- पत्ता बदलल्यास स्व-प्रमाणित पत्त्याचा पुरावा पुरेसा असेल.
- आधार उपलब्ध नसल्यास:
- मतदार ओळखपत्र, पॅन कार्ड, ड्रायव्हिंग लायसन्स, पासपोर्ट, नरेगा कार्ड यापैकी कोणतेही वैध कागदपत्र स्वीकारले जाईल.
- कमी जोखमीच्या खात्यांसाठी:
- केंद्र/राज्य सरकारने जारी केलेले ओळखपत्र किंवा राजपत्रित अधिकाऱ्याने प्रमाणित केलेला फोटोसह पत्र. Pradhan Mantri Jan-Dhan Yojana 2024
PMJDY अंतर्गत लाभ:
- ठेवींवर व्याज मिळण्याची सुविधा.
- 1 लाख रुपयांचा अपघात विमा आणि रु. 30,000 जीवन विमा संरक्षण.
- शून्य शिल्लक खाते उघडण्याची सुविधा.
- सरकारी योजनांचे लाभ थेट खात्यात जमा करण्याची सोय.
- खाते चालवण्यावर आधारित रु. 5000 ओव्हरड्राफ्ट सुविधा फक्त एका कुटुंबासाठी, शक्यतो महिलेच्या नावावर.
- रुपे कार्डाचा किमान 45 दिवसांतून एकदा वापर करणे अनिवार्य आहे, अन्यथा विमा कवच मिळणार नाही.
- मोबाईल आणि इंटरनेट बँकिंगची सोय मिळवून ग्राहकांना डिजिटल व्यवहारांसाठी प्रोत्साहन दिले जाते. Pradhan Mantri Jan-Dhan Yojana 2024
योजनेच्या अंमलबजावणीचा परिणाम:
- सरकारी लाभांचे थेट हस्तांतरण: मनरेगा, पेन्शन योजना, आणि इतर सामाजिक सुरक्षा योजनांचे पैसे थेट खात्यात जमा होतात, त्यामुळे भ्रष्टाचाराला आळा बसतो.
- कमी किमतीच्या ठेवी वाढतील, ज्यामुळे बँकिंग व्यवस्थेत स्थिरता येईल.
- ग्रामीण आणि शहरी भागांतील कुटुंबांना वित्तीय सुरक्षितता मिळेल.
- डिजिटल व्यवहारांना चालना मिळाल्याने अर्थव्यवस्थेच्या डिजिटल रुपांतरणाला गती मिळेल. Pradhan Mantri Jan-Dhan Yojana 2024
हेही वाचा :-Free Scooty Yojana 2024: या महिलांना सरकार देत आहे मोफत स्कूटी तात्काळ करा ऑनलाइन अर्ज?
अर्ज कसा करावा?
PMJDY अंतर्गत नजीकच्या बँकेत खाते उघडण्यासाठी अर्ज करता येतो. स्वत:च्या आधार कार्डसह किंवा वैध कागदपत्रांच्या सहाय्याने हे खाते उघडता येते. Pradhan Mantri Jan-Dhan Yojana 2024